Keten Tohumu

Keten tohumu, bir çok sağlık faydası sunan çok sayıda biyoaktif bileşiği nedeniyle bir “süper gıda” olarak sınıflandırılmaktadır.

Keten tohumunun sağlığa faydaları, yüksek ALA, diyet lifi, lignan, vitamin ve mineral içeriğine bağlanmaktadır. Bununla birlikte, keten tohumu siyanojenik glikozitler (CG'ler), kadmiyum, tripsin inhibitörleri ve fitik asit gibi antinutrientler içermekte olup bu durum temel besin maddelerinin biyoyararlanımını azaltabilir (1).

Keten Tohumu ve Ağırlık Kaybı

Yapılan bir meta analizde 64  adet randomize klinik çalışma incelenmiştir. Çaışmada keten tohumunun vücut ağırlığı, beden kütle indeksi (BMI) ve bel çevresini (WC) azaltmadaki etkinliği araştırılmıştır. 

Meta-analizden elde edilen temel bulgularda, keten tohumu takviyesinin vücut ağırlığını (WMD = -0,63 kg), BMI'yi (WMD = -0,24 kg/m²) ve WC'yi (WMD = -1,43 cm) önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. En önemli etkiler 10-20 hafta süren ve daha yüksek BMI'ye (>30 kg/m²) sahip katılımcıları içeren müdahalelerde gözlenmiştir. Çalışma, tam keten tohumunun keten tohumu yağından daha etkili olduğu sonucuna varmıştır, bunun nedeni muhtemelen kilo vermeye yardımcı olan daha yüksek lif içeriğidir (2).

Keten Tohumu ve Diğer Sağlık Etkileri

Düzenli keten tohumu tüketiminin hem sağlıklı bireylerde hem de dislipidemili hastalarda HDL kolesterolü artırırken toplam kolesterol, LDL kolesterol ve trigliseritleri düşürerek lipit profillerini önemli ölçüde iyileştirebileceği sonucuna varmaktadır. Keten tohumu takviyesi ayrıca hipotansif bir etkiye sahiptir ve karbonhidrat metabolizmasını modüle edebilir, böylece tip 2 diyabet ve insülin direncini önleyebilir. Antikanser özellikleri, hücre apoptozunun artması ve tümör büyümesinin engellenmesi ile bağlantılıdır. Ayrıca, keten tohumu antioksidan etkiler göstermiş, serum MDA seviyelerini düşürmüş ve toplam antioksidan kapasiteyi artırmıştır (3).

Hangi Keten Tohumu?

Tüketim için mevcut olan farklı keten tohumu formları arasında bütün keten tohumu, öğütülmüş keten tohumu ve keten tohumu yağı bulunur. Öğütülmüş keten tohumu, ALA ve lignanların biyoyararlanımının daha yüksek olması nedeniyle tercih edilmektedir. Çalışmalarda biyoaktif bileşenlerinin yüksek biyoyararlanımını sağlamak için keten tohumunun öğütülmüş halde tüketilmesinin önemi vurgulanmaktadır (3).

Kaynaklar

1. Shim, Y. Y., Kim, J. H., Cho, J. Y., & Reaney, M. J. (2024). Health benefits of flaxseed and its peptides (linusorbs). Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 64(7), 1845-1864.

2. Musazadeh, V., Abolghasemian, M., Kavyani, Z., Moridpour, A. H., Nazari, A., & Faghfouri, A. H. (2024). The effects of flaxseed (Linum usitatissimum) supplementation on anthropometric indices: An updated systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Complementary Therapies in Medicine, 103066.

3. Nowak, W., & Jeziorek, M. (2023, January). The role of flaxseed in improving human health. In Healthcare (Vol. 11, No. 3, p. 395). MDPI.